044 / Datalek: wat is dat wat moet je doen

Oktober is cybersecuritymaand en staat in het teken van bewustwording rondom online veiligheid. Cybercriminelen bedenken steeds slimmere manieren om data te verkrijgen of te blokkeren via digitale of fysieke aanvallen. De hoogste tijd om cybersecurity op strategisch niveau te agenderen en preventieve maatregelen te treffen. Maar hoe pak je dat aan?

Er gaat geen dag voorbij dat het woord ‘datalek’ niet in het nieuws is. Ondanks deze media-aandacht weten velen niet wat een datalek is, hoe het ontstaat en waarom er datalekken plaatsvinden. In dit artikel lees je meer over datalekken en waarom ze problematisch zijn. Een datalek kan grote gevolgen hebben voor organisaties. Hackers kunnen met behulp van gelekte data eenvoudiger inbreken in een organisatie of bij de klanten van de organisatie.

Wat is een datalek?

Een datalek is eenvoudig uit te leggen. Een datalek is “een incident waarbij informatie wordt gestolen of uit een systeem wordt gehaald zonder medeweten of toestemming van de eigenaar van het systeem”. Datalekken kunnen het gevolg zijn van een systeem- of menselijke fout. Het overgrote deel van de datalekken is het gevolg van cyberaanvallen, waarbij een cybercrimineel onrechtmatig toegang krijgt tot gevoelige systeemgegevens. 92% van de datalekken in het eerste kwartaal van 2022 was het gevolg van cyberaanvallen.

Welke gegevens worden geraakt?

Cybercriminelen proberen op alle mogelijke manieren informatie in handen te krijgen. Dit kan van voor de hand liggende informatie zoals burgerservicenummers en creditcardgegevens tot meer obscure gegevens zoals aankoopgeschiedenis.

Hoe wordt data gelekt?

Datalekken kunnen op verschillende manieren veroorzaakt worden. Dit kan bijvoorbeeld door fysieke diefstal of door een kwaadwillende insider die opzettelijk de systemen van uw bedrijf raakt. Malware is ook een belangrijke oorzaak. Malware is schadelijke software die zichzelf in het geheim op apparaten installeert – vaak door een medewerker die valse links opent op een kwetsbare computer. Zo krijgt een crimineel stilletjes toegang tot de gegevens op het apparaat van een persoon of een bedrijfsnetwerk.

Maar liefst 52% van de datalekken wordt veroorzaakt door:

  • Phishing: Phishing is wanneer een cybercrimineel zich voordoet als een legitieme partij. De methode is om een persoon te misleiden en toegang te krijgen tot persoonlijke informatie. Phishing is een van de oudste trucs , zeer effectief. Zo komt 80% van de beveiligingsincidenten en 90% van de datalekken voort uit phishing-pogingen.
  • Zwakke wachtwoorden: cybercriminelen kunnen eenvoudig zwakke wachtwoorden kraken via wachtwoordaanvallen. Zo wordt toegang gekregen tot gevoelige gegevens en netwerken.
  • Verkeerd delen: het delen van gevoelige informatie met de verkeerde ontvanger, of het onveilig delen van wachtwoord en account-informatie.

Hoe herken je een inbreuk?

Veel gebruikers hebben niet door dat hun data op straat ligt. Het duurt vaak langer dan een half jaar voordat de gebruiker hier achter komt. Daarom is het belangrijk om alert te blijven op vreemde signalen, de zogenaamde ‘red flags’: onverwachte of onbekende software, malware notificaties, crashes van het systeem, vreemde activiteiten van accounts, meldingen van klanten over vreemde e-mails.

Een datalek, en wat dan?

Als je vermoedt dat je het slachtoffer bent geworden van een inbreuk, neem dan onmiddellijk contact op met je IT-afdeling of leverancier om hen op de hoogte te stellen. Zij zullen beginnen met het analyseren van de omvang van het lek. Bij een datalek is het belangrijk om na te gaan of je verplicht bent om het datalek te melden bij Autoriteit Persoonsgegevens. Het AP heeft hiervoor een duidelijke checklist opgesteld.

De checklist is hier te vinden.

Tip: zorg dat je een werkproces klaar hebt liggen. Zodat duidelijk is wie wat doet bij een datalek en je niet onnodig tijd verliest.

Met dank aan de Autoriteit Persoonsgegevens voor deze nuttige uitleg. Meer info? Klik hier.

“Acties bij een datalek” | Autoriteit Persoonsgegevens


042 / Hoe bereken ik de waarde van mijn bedrijf?

M.a.w. wat is mijn bedrijf waard?

Wil je een bedrijf kopen of verkopen? Dan is de waarde van de onderneming berekenen een belangrijke vraag voor zowel kandidaat-kopers als de verkopende partij. Wij zetten veelgebruikte rekenmethodes op een rij met voorbeelden.

Wat is de waarde van een bedrijf?

Het bepalen van de waarde van een bedrijf is een onmisbare eerste stap bij het kopen of verkopen van een bedrijf. Maar de exacte waarde van een bedrijf is een subjectief begrip.

Vandaar het gezegde: 10 verschillende waarderingsdeskundigen, 10 verschillende uitkomsten. Bij de waardebepaling hou je daarom altijd rekening met een bepaalde range waarbinnen de waarde valt.

Er zijn verschillende rekenmethodes die een indicatie geven van de bedrijfswaarde en die het startschot vormen voor overnameonderhandelingen. De waardebepaling is hierbij niets meer dan een uitgangspunt. Op het bedrag waarvoor de onderneming uiteindelijk van eigenaar verandert, zijn immers ook andere factoren van invloed. Denk aan gevoel, strategische waarde, het klantenbestand, fiscale consequenties, concurrentie en de financiële positie van de koper.

Hieronder zetten we een aantal veel voorkomende methoden op een rijtje voor het berekenen van de bedrijfswaarde.

Vuistregels voor bedrijfswaarde berekenen

De meest eenvoudige manier om een bedrijf te waarderen, is door het gebruik van vuistregels. Hoewel simpel, is dit niet altijd de meest nauwkeurige methode. Maar voor kleine zelfstandigen kan het volstaan.

Veelgebruikte vuistregels:

  • Een x bedrag per klant
  • 5 keer de nettowinst
  • 3 keer de EBITDA (Earnings Before Interest, Taxes Depreciation and Amortization)

Intrinsieke waarde van het bedrijf

De intrinsieke waarde van een bedrijf is het verschil tussen de marktwaarde en goodwill enerzijds en de schulden van je onderneming anderzijds. In feite is het het eigen vermogen van de onderneming.

De intrinsieke waarde kan je in eerste instantie afleiden uit het eigen vermogen (kapitaal) zoals dat op de balans staat. De boekwaarden van de activa dienen daarbij te worden gewaardeerd tegen actuele marktwaarde. Denk aan bedrijfspanden die tegen fiscale boekwaarde op de balans staan en waar vaak een hogere waarde aan kan worden toegekend. De passiva (schuldvermogen) worden gewaardeerd tegen contante waarde.

Voorbeeld balans

(bedragen x € 1.000)

Huis100Hoofdstad150
Andere activa300Schuld250
Totale activa400Totale verplichtingen400

De intrinsieke waarde (zichtbaar) is hier 150. Heeft het onroerend goed een handelswaarde van 300, dan is er een intrinsieke waarde van 350. Bij een aandelentransactie moet je rekening houden met een latente belasting op de stille reserves (verschil tussen commerciële waarde en boekwaarde van de activa).

Nadelen van intrinsieke waarde

Omdat de waardering op basis van de intrinsieke waarde pas vanaf de balans begint, kleven er een aantal nadelen aan deze methode:

  • De intrinsieke waarde zegt niets over de toekomstige situatie. Het is een momentopname.
  • Niet alle (financiële) verplichtingen staan op de balans (bijvoorbeeld huur- en/of leasecontracten).
  • De balans geeft een onvolledig beeld van alle activa (marktpositie, contracten, knowhow en personeel zijn niet meegerekend).

Vooral bij het bepalen van het bedrag aan goodwill is de intrinsieke waarde van belang voor de koper. Daarnaast kan bij liquidatie (beëindiging bedrijfsactiviteiten) de intrinsieke waarde worden gebruikt voor de bepaling van het eigen vermogen. Wel moet dan rekening worden gehouden met eventuele belastingclaims en liquidatiekosten.

Winstgevendheid waarde

Hierbij wordt de contante waarde van het genormaliseerde winstniveau berekend met een nader te bepalen rentepercentage (discontovoet). Uitgangspunt hierbij is dat de huidige winst indicatief is voor de te verwachten winst.

Onder winst wordt hier verstaan de winst na vennootschapsbelasting (en na aftrek van ondernemersloon bij een eenmanszaak en vof). Voor een juiste toepassing van de methode zijn twee andere variabelen nodig: het winstniveau en de rentabiliteitseis.

Het winstniveau

Om het winstniveau te bepalen, wordt eerst gekeken naar het nettoresultaat. Daarnaast zullen eerdere winsttrends en verwachte toekomstige trends worden beoordeeld. Uiteindelijk wordt een winstniveau vastgesteld dat je verwacht voor langere periode vast te houden.

Met winstniveau wordt hier bedoeld het genormaliseerde winstniveau. Dat wil zeggen: het winstniveau gecorrigeerd met een aantal mogelijke posten, zoals incidentele baten en lasten. En een correctie op een aantal kostensoorten, zoals personeel, management, huisvesting en afschrijvingskosten.

De rentabiliteitseis

De meeste kopers verlangen een rendement op hun investering om het risico te dekken. Koop of overname van een onderneming betekent een investering.

Als je ervan uitgaat dat het gemiddelde genormaliseerde winstniveau juist is berekend, en dit de te verwachten structurele mogelijkheid tot winst is voor de komende jaren, dan rijst de vraag tegen welke percentage (vereiste rendement) deze structurele winstcapaciteit contant gemaakt dient te worden om de waarde van deze onderneming te bepalen. Dat heet de discontovoet.

Belangrijke vraag is: wat is een acceptabele rendementseis die de koper wenst te maken op zijn geïnvesteerde eigen vermogen?

De gewenste of vereiste rentabiliteit wordt bepaald door de risicovrije rentevoet (tienjarige Staatslening), een marktrisicopremie, een kleinschaligheidspremie (small firm) en een premie voor bedrijfsspecifieke risico’s (afhankelijkheid management, leveranciers, afnemersconcentratie, wetgeving en conjunctuurgevoeligheid.)

Bij mkb-ondernemingen kan de gewenste rentabiliteitseis na aftrek van een inflatiecomponent ruwweg tussen de 15 en 25 procent bedragen.

Voorbeeld rentabiliteit bedrijf

Als de structurele winstcapaciteit € 100.000 na belastingen bedraagt, dan komt de rentabiliteitswaarde van de aandelen bij een rendementseis van 20% op € 500.000 uit. (100.000:20) x 100.

De rentabiliteitsmethode is een van de meest gehanteerde waardebepalingsmethoden. Maar ook deze methode kent een aantal bezwaren:

  • Voornaamste bezwaar is dat het investeringsrisico niet gescheiden kan worden van het financieringsrisico.
  • Ook wordt onvoldoende rekening gehouden met de financieringsstructuur van de onderneming en de aanwezigheid van overtollige activa.

Verbeterde (genormaliseerde) rentabiliteitswaardemethode

Een veel gebruikte methodiek is die van de verbeterde (genormaliseerde) rentabiliteitswaarde. Deze methode houdt niet alleen rekening met de structurele winstcapaciteit van de onderneming, maar ook met de gewenste vermogensstructuur.

Eerst wordt de actuele waarde van de activa bepaald en wordt bij een bv rekening gehouden met een belastinglatentie over het verschil tussen de actuele waarde en de boekwaarde volgens de balans.

Zodra het balanstotaal en het eigen vermogen zijn gecorrigeerd, wordt gekeken naar de balansstructuur van de onderneming. De eventuele activa, die niet noodzakelijk zijn voor de bedrijfsvoering (bijvoorbeeld overtollige liquide middelen) kunnen dan worden aangewend om een deel van het vreemd vermogen af te lossen.

Vervolgens wordt op grond van een normale solvabiliteit (bijvoorbeeld 30% van het gecorrigeerde balanstotaal) bepaald of er sprake is van een tekort of overschot aan eigen vermogen.

Op basis van deze genormaliseerde balansstructuur worden de financieringskosten bepaald en gecorrigeerd op het resultaat.

Na vaststelling van de rentabiliteitswaarde van de aandelen wordt deze rentabiliteitswaarde gecorrigeerd met het tekort of overschot aan eigen vermogen.

Voorbeeld verbeterde Rentabiliteitswaarde

Eerder berekende rentabiliteitswaarde€ 500.000
Eigen vermogen volgens balans€ 150.000
Balanstotaal€ 400.000
Correctie eigen vermogen€ 50.000 (stille reserves)
Solvabiliteit44%

Nieuwe verhouding eigen vermogen/totaal vermogen: € 200.000 / € 450.000, ofwel een solvabiliteit van afgerond 44%.

Stel dat de normale gewenste solvabiliteit 30% is, gecorrigeerd eigen vermogen is € 135.000. Het overschot eigen vermogen is dan € 65.000 (€ 200.000 – € 135.000).

  • Berekende rentabiliteitswaarde: € 500.000
  • Overschot eigen vermogen: € 65.000
  • Waarde aandelen: € 565.000

De goodwill methode

Bij de berekening van de waarde volgens de goodwill-methode worden zowel de intrinsieke waarde van de onderneming als de genormaliseerde winst betrokken. Kern van deze waarde berekening is het totaliseren van de intrinsieke waarde van het eigen vermogen en de waarde van de goodwill.

Wat is goodwill?

Onder goodwill wordt verstaan: de contante waarde van de overwinst. Bij een eenmanszaak, vof en maatschap brengt goodwill de winstcapaciteit van een bedrijf boven een normaal rendement van het daarin belegde vermogen en boven een normale beloning van de arbeid van de ondernemer tot uitdrukking.

Goodwill vertegenwoordigt dus in het algemeen de meerwaarde welke boven het vermogen aan het bedrijf kan worden toegekend.

Goodwill wordt berekend door de verwachte jaarlijkse overwinst met een factor van minimaal 0 tot maximaal 5 te vermenigvuldigen. De hoogte van de factor wordt bepaald door de verwachte duurzaamheid van deze overwinst. Deze is afhankelijk van een aantal factoren, zoals o management en organisatie, kwaliteit van het vestigingspunt, de concurrentiepositie, brancheontwikkelingen, conjunctuur en wetgeving.

De verkoper zal bij de vaststelling ook rekening moeten houden met de terugverdientijd van de investering door de koper.

De goodwill op aandelen kan op dezelfde manier worden bepaald met het verschil dat wordt uitgegaan van een genormaliseerd winstniveau na belastingen. Een ondernemersbeloning is bij een rechtspersoon (bv) niet aan de orde, omdat wordt uitgegaan van een salaris voor de directeur-grootaandeelhouder dan wel een management fee.

Voorbeeld goodwill eenmanszaak

Gemiddelde genormaliseerde nettowinst
afgelopen jaren en prognosejaar:
€ 80.000
Uit: Ondernemersbeloning€ 50.000 ./.
Af: rente eigen vermogen (stel 8% van € 150.000)€ 12.000 ./.
Overwinst (economisch resultaat)€ 18.000
Goodwill
(Kapitalisatiefactor is bijv. 3. Bereken 3 x €18.000)
€ 54.000

De discounted cashflow methode (DCF)

De bedrijfswaarde berekenen met de discounted cashflow methode is theoretisch gezien de meest precieze aanpak, maar roept veel discussie op omdat er wordt uitgegaan van prognoses. DCF werkt met toekomstige geldstromen in plaats van behaalde resultaten. Tegelijkertijd schuilt hierin de kracht, want juist de toekomstige vrije kasstromen zeggen veel over de toekomstige winstgevendheid van een bedrijf. En dat is precies waar het veel kopers uiteindelijk om te doen is.

De waarde wordt berekend door de toekomstige vrije geldstromen die door de onderneming worden gegenereerd contant te maken. Dit gebeurt op basis van de gewogen gemiddelde kostenvoet van het eigen vermogen en het vreemd vermogen.

De vrije geldstroom is het saldo van inkomende kasstromen en uitgaande geldstromen. Dat geld staat ter beschikking van de verschaffers van het eigen vermogen en de schulden van de onderneming. Dit betekent ook dat bijvoorbeeld dividenden, maar ook rente en aflossingen niet in de vrije kasstroom worden meegenomen.

Deze wordt berekend op basis van exploitatieprognoses, balansprognoses inclusief investeringsprognoses. De DCF-methode gaat doorgaans uit van een prognoseperiode van 4 jaar. Een langere periode brengt meer onzekerheden met zich mee.

Voorbeeld DCF-methode

De vrije geldstroom kan als volgt worden bepaald:

Bedrijfsresultaat (vóór rente) = ………
+
BedrijfsinkomstenbelastingAfschrijving
Bedrijfsresultaat (na belastingen)Mutatie bepalingen
Investeringen in werkkapitaal
Investeringen in materiële vaste activa

Met dank aan MKBServicedesk voor deze zeer bruikbare informatie en dank aan “accountant” (NBA-platform voor accountants en financials


041 / Verliesverrekening vennootschapsbelasting, hoe werkt dat?

Als je belastingplichtig bent in de vennootschapsbelasting mag je verliezen uit het ene jaar verrekenen met de belastbare winst in een bepaald boekjaar. Dit wordt verliesverrekening vennootschapsbelasting (vpb) genoemd. Je kunt de verliezen op twee manieren verrekenen: via voorwaartse verliesverrekening (carry forward) en via achterwaartse verliesverrekening (carry back).

Een korte uitleg:

  1. Carry back. Bij carry back verreken je het verlies uit een jaar met de winst van het jaar daarvoor.
  2. Carry forward. Bij carry forward verreken je het verlies met de winst uit de jaren erna.

De Belastingdienst laat weten dat de volgorde is: Eerst carry back dan carry forward. Anders gezegd: Je verrekent een verlies eerst met de winst van het jaar ervoor (als er sprake was van winst). Pas daarna mag je het verlies verrekenen met de winsten uit de jaren erna.

Door op deze manier verliesverrekening vpb toe te passen, betaal je minder vennootschapsbelasting. Je compenseert de verliezen van het ene jaar met de winst van een ander jaar. Vandaar dat deze regeling ook wel verliescompensatie wordt genoemd.

Voorbeeld carry forward:

In 2020 heb je een verlies geleden van € 45.000,- maar in 2021 heb je winst gemaakt: € 80.000,-. Via voorwaartse vpb verliesverrekening kun je het verlies uit 2020 in mindering brengen op de winst uit 2021. De verliesverrekening vpb is dan: 80.000 – 45.000 = 35.000. Je moet dus vennootschapsbelasting betalen over een bedrag van € 35.000.

Verliesverrekening vpb 2022

In het Belastingplan 2021 zijn nieuwe regels aangekondigd als het gaat om voorwaartse verliesverrekening:

Onbeperkte voorwaarts verrekenen
Per 1 januari 2022 geldt dat er geen termijn meer is voor de voorwaartse verliesverrekening. Tot en met 2021 was die termijn 6 jaar. Dat betekent dat de verliezen uit boekjaren vanaf 1 januari 2013 onbeperkt voorwaarts mag verrekenen. De termijn voor de achterwaartse verliesverrekening (carry back) verandert niet: die blijft 1 jaar.

Maximumbedrag
Vanaf 2022 mag je bij winsten van boven € 1 miljoen niet alles verrekenen via carry forward. Het zit zo:

• Belastbare winst € 1 miljoen of lager: verliezen zijn helemaal verrekenbaar
• Belastbare winst € 1 miljoen of hoger: € 1 miljoen aan verliezen is volledige verrekenbaar. Van de resterende winst is 50 % verrekenbaar door middel van verliesverrekening.

Het maximumbedrag voor het verrekenen van de verliezen geldt vanaf 2022, dus niet voor de winsten van 2021 en daarvoor.

Voorbeeld voorwaartse verliesverrekening 2022:

In 2022 heeft je bedrijf een belastbare winst van € 8 miljoen. In 2021 leed je bedrijf € 5 miljoen verlies. Dan geldt het volgende: Bij een belastbare winst van € 1 miljoen en hoger is € 1 miljoen plus 5 % van de resterende winst verrekenbaar. Oftewel: € 1 miljoen + € 3,5 miljoen = € 4,5 miljoen.

Dat brengt het belastbare bedrag voor 2022 op € 8 miljoen – € 4,5 miljoen = € 2,5 miljoen.

Voor het jaar 2021 geldt dat er nog iets overblijft van het verlies, namelijk: € 5 miljoen – € 4,5 miljoen = € 500.000. Dit bedrag mag je nog verrekenen met de winsten vanaf 2023.

Nieuwe tarieven vpb

Het is goed om te weten dat per januari 2022 nieuwe vpb-tarieven gelden voor de vennootschapsbelasting. Bij het opstaptarief geldt een vpb-percentage van 15 procent (bij een belastbaar bedrag tot € 395.000) en bij het toptarief een percentage van 25,8 procent.

Verliesverrekening ib

Voor ondernemers voor de inkomstenbelasting (ib) geldt ook dat zij verliesverrekening kunnen toepassen: verliesverrekening ib. Alleen voor hen geldt dat ze de verliezen mogen verrekenen met de drie jaren ervoor en de negen jaren erna. Dat is de trouwens ook de verplichte volgorde.

Daarnaast geldt dat de winst en het verlies uit de onderneming in box 1 vallen, als onderdeel van het inkomen uit werk en woning. Het verlies uit onderneming kun je berekenen door het verlies in mindering te brengen op je loon. Vervolgens mag je dat (negatieve) totaal verrekenen met de positieve inkomsten uit box 1 van de 3 jaren ervoor en de 9 jaren erna. Je mag het verlies in box 1 niet verrekenen met de resultaten uit box 2 of 3.

Verliesverrekening is geld besparen

Het is handig om als ondernemer op de hoogte te zijn van de mogelijkheid om verliezen te verrekenen. Of je nu verliesverrekening vpb of ib wilt toepassen, het kan je in alle gevallen veel geld besparen.

Met dank aan MKBServicedesk voor deze zeer bruikbare informatie